Sternbild Apus (Paradiesvogel)

Apus
Apus: IAU Sternbildkarte [150]

Eigenschaften

Apus ist ein unscheinbares Sternbild nahe am Himmelssüdpol, südlich von Triangulum Australe und besitzt eine Fläche von 206 Quadratgrad. Das markanteste Merkmal ist eine kleine Formation aus vier Sternen, die an einen Esslöffel erinnert. Das Sternbild kulminiert um Mitternacht etwa am 21. Mai, ist aber von Mitteleuropa aus nicht sichtbar. [9, 15]

Daten für das Sternbild Apus [150]
IAU NameApus
IAU GenitivApodis
IAU KürzelAps
Deutscher NameParadiesvogel
Saison (47° N)Nicht sichtbar
Rektaszension13h 49m 51s … 18h 27m 28s
Deklination-83° 07' 12" … -67° 28' 48"
Fläche206 deg2
Nachbarn (N↻)TrA, Cir, Mus, Cha, Oct, Pav, Ara
Südliche Sternbilder: Phoenix, Grus, Indus, Toucan, Hydrus, Pavo, Apus Indica, Triangulum Australe, Chameleon, Apis, Piscis Volans, Dorado
Südliche Sternbilder: Phoenix, Grus, Indus, Toucan, Hydrus, Pavo, Apus Indica, Triangulum Australe, Chameleon, Apis, Piscis Volans, Dorado: Illustration aus «Uranometria» von Johann Bayer, Kupferstich von Alexander Mair, 1603 [28]

Geschichte

Die Herkunft dieses Sternbild wird meist Johann Bayer in seiner Uranometria von 1603, dem ersten Atlas des gesamten Himmels, zugeschrieben. Er hatte es von Aufzeichnungen zahlreicher Seefahrer der südlichen Hemisphäre aus dem vorhergehenden Jahrhundert übernommen, darunter auch Amerigo Vespucci. Bayer formte insgesamt zwölf neue Sternbilder. [7]

Kataloge

Yale Bright Star Catalogue, 5th Revised Ed. (Hoffleit+, 1991) [154]
HR B F DM HD SAO FK5 IR M* ADS VarID RA Dec vMag spType dMag Sep ["] Remarks
HR 5240CP-77 9221214392571073111 14 00 32.8-78 35 246.09 B9III
HR 5261θCP-76 7991222502571121363I The Aps14 05 19.8-76 47 485.50 M6.5III: VAR:SRb 6.4 - 8.6p, 119d. Amp. 0.56V, 0.10(B-V), 0.26(U-B). IUE observations on Aug. 2, 1985 and Oct. 2, 1986 show slight,VAR:increase in visual mag. and decrease by 0.9 mag. in Mg II 2800.
HR 5279CP-74 11421228622571163120 14 08 27.1-74 51 016.02 G2-3IV
HR 5303ηCP-80 7061239982586933129 14 18 13.8-81 00 284.91 A2m SB:Two components with identical spectra.
HR 5306CP-77 940124099257131 14 16 54.9-77 39 506.47 K2IIp C:C. Stagg finds U-B = +1.33 +/- 0.01.,S:Weak G-band.
HR 5327CP-82 601124639258697 14 24 23.3-82 50 556.42 B8Ve
HR 5336εCP-79 755124771257142 14 22 22.7-80 06 325.06 B4V G:Sco-Cen assoc.; doubtful member of the Sco-Cen cluster; member of Sco-Cen assoc.
HR 5389CP-76 826126209257163 14 29 36.8-76 43 456.07 K0-1III
HR 5470αCP-78 893129078257193542 14 47 51.6-79 02 413.83 K3IIIa
HR 5520CP-72 1604130458257206W 14 53 13.7-73 11 245.60 G7IIIa+F9IV 2.22.0D:CPM?
HR 5540CP-76 9241311092572123175 R Aps14 57 52.9-76 39 465.34 K4III: VAR:Cst? 7.8p.
HR 5547CP-76 931131425257218 15 00 11.8-77 09 375.93 G8II
HR 5555CP-74 1281131551257219W 14 59 56.0-75 01 576.20 B9V 6.730.
HR 5598CP-71 1729133049257238 15 07 08.7-71 54 196.52 K4III
HR 5628CP-72 1714133981257247 15 12 33.8-72 46 136.01 B8-9III
HR 5730κ1CP-72 1802137387257289567W Kap1 Aps15 31 30.8-73 23 225.49 B3IVe v6.927.0D:Companion K5IV.,G:Sco-Cen assoc.,RV:vsini 250-350k/s.,S:Shell star. Also classified B3IVne, B1pne. Width of H alpha varies. Two spectra?,VAR:Gamma Cas 5.43 - 5.61V.
HR 5757CP-77 11341382892573033228 15 39 18.3-77 55 056.18 K2IIICN0.5Ba-1
HR 5782κ2CP-73 1625138800257307W 15 40 21.2-73 26 485.65 B7III-IV 6.715. D:Companion B, K0V; C is optical.
HR 5786CP-75 12221388672573103235 15 41 54.6-76 04 555.95 B9V
HR 5955CP-72 19021433462573573269 16 05 55.8-72 24 035.70 K1IIICNII
HR 6020δ1CP-78 10921453662573801424W ADel1 Aps16 20 20.8-78 41 454.68 M5IIIb 0.4102.9D:Physical pair with HR 6021.,VAR:Lb? 4.66 - 4.87V.
HR 6021δ2CP-78 1093145388257381W B16 20 26.8-78 40 025.27 K3III 0.4102.9D:Physical pair with HR 6020.
HR 6102γCP-78 1103147675257407611 16 33 27.0-78 53 503.89 G8-K0III
HR 6135CP-70 22561484882574093306 16 34 19.3-70 59 175.50 K1IIICNIa-Ib
HR 6163βCP-77 12211493242574243319W 16 43 04.6-77 31 034.24 K0III 7.851.1G:61 Cyg group.
HR 6357CP-70 2361154556257472 17 12 19.8-70 43 166.22 K1IVCNIII
HR 6373CP-74 16101549722574783368 17 16 35.6-74 31 596.25 A0V
HR 6400CP-69 2715155875253870W 17 20 12.8-70 02 446.53 G0-1IV: 2.71.4
HR 6411ιCP-69 2719156190257491642W 8509 17 22 05.9-70 07 245.41 B9V+B9.5V 0.00.1D:Sep. 0.121".
HR 6417ζCP-67 33101562772538823374 17 21 59.4-67 46 144.78 K2-III
HR 6429CP-80 8281565132587691455 8609 17 31 27.3-80 51 335.88 M3III
HR 6565CP-72 2086159964257525W 17 44 19.7-72 13 156.49 F7IV+F5V 0.30.5D:7.3 F5, 7.6, 101.3y, a = 0.653". Combined mag., colors.
HR 6635CP-76 1226161988257542W 17 57 41.8-76 10 396.07 K2III 7.925.5
HR 6646CP-81 7991623372587873990 18 05 26.7-81 29 116.35 K3-4III
HR 6731CP-75 1410164712257569678W 18 11 15.7-75 53 295.86 K2III 7.325.9
HR 6751CP-73 1888165259257571W 18 12 34.5-73 40 185.85 F5V 3.02.8

Revised+Historic NGC/IC, Version 22/9, © Dr. Wolfgang Steinicke [277]
Kugelsternhaufen
NameRADecTypbMagvMagDimDreyer BeschreibungIdentifikation, Anmerkungen
NGC 610116 25 48.6-72 12 04X9.25globular, pF, L, iR, vgbM, rr, st 14GCL 40, ESO 69-SC4
IC 449915 00 19.1-82 12 46XI10.18Cl, vF, 4' diam, 3 F st in neb ?GCL 30, ESO 22-SC5
Galaxien
NameRADecTypbMagvMagDimDreyer BeschreibungIdentifikation, Anmerkungen
NGC 561214 34 01.5-78 23 16Sab13.012.11.9 × 1.1vF, E, gbM, rESO 22-1, IRAS 14281-7809
NGC 579915 05 35.5-72 25 58S0-a13.812.90.9 × 0.7eF, S, R, bMESO 67-6, FAIR 164, AM 1500-721, IRAS 15005-7213
NGC 583315 11 54.1-72 51 32Sbc12.812.02.1 × 1F, cS, lE, glbM, am stESO 42-3, FAIR 840, IRAS 15066-7240
NGC 596715 48 16.0-75 40 23SBc12.712.02.7 × 1.7F, pL, R, vgbMESO 42-10, AM 1542-753, IRAS 15421-7531
NGC 5967 A15 46 58.8-75 47 13SBc13.312.62 × 1.5F, pL, R, vgbMESO 42-9, AM 1540-753
NGC 620916 54 57.7-72 35 12Sbc12.611.82 × 1.6vF, pL, vgvlbMESO 43-8, AM 1649-723, IRAS 16489-7230
NGC 639217 43 30.6-69 47 04Sab12.411.61.3 × 1.3cF, S, R, glbM, * 13 spESO 70-12, IRAS 17379-6945
IC 437714 16 58.6-75 38 47S0-a13.612.71.7 × 0.6eeF, vS, mE 180°, vmbMESO 41-4
IC 444814 40 27.5-78 48 33SBd14.113.51 × 0.8!! F, vS, annul, * in MESO 22-2, AM 1434-783, IRAS 14343-7835
IC 448414 47 44.9-73 18 25Sc14.714.02.6 × 0.3eF, eE 140°, suspESO 41-9, FGCE 1187, IRAS 14427-7305
IC 452215 11 29.7-75 51 32Sb13.112.32 × 0.5vF, vS, cbM, st invESO 42-2, AM 1505-754, IRAS 15056-7540
IC 454115 29 55.7-70 35 02Sb14.113.32.3 × 0.6eF, vS, mE 150°, suspESO 68-6, IRAS 15249-7025
IC 454515 41 28.6-81 37 35SBc13.612.91.9 × 0.9eeF, eS, mE 145°, bet 2 vF st, suspESO 22-11, IRAS 15328-8127
IC 455515 48 14.8-78 10 46SBc13.512.81.9 × 0.5vF, vS, eE 55°, bMESO 22-12, AM 1541-780, IRAS 15411-7801
IC 457815 53 11.6-74 49 32SBb13.913.11.2 × 0.5eF, eS, cE 140°, bet 2 vF stESO 42-13, AM 1547-744, IRAS 15471-7440
IC 460816 46 54.1-77 29 21SBm14.213.70.9 × 0.8vF, vS, cE 85°, bMESO 43-4, AM 1639-772, IRAS 16396-7723
IC 461816 57 50.0-76 59 33SBbc12.712.01.7 × 1.3!! eF, eS, 2 branch spiralESO 43-9, IRAS 16506-7654
IC 463317 13 47.1-77 32 09Sc13.713.04 × 3vF, cL, cbM, ? spirESO 44-3, FAIR 841, AM 1705-773, IRAS 17062-7728
IC 463517 15 40.4-77 29 21SBb14.814.03 × 0.7vF, eS, cbMESO 44-5, IRAS 17080-7725
IC 464017 23 57.8-80 03 48SBcd14.313.60.9 × 0.8vF, eS, cbMESO 24-1
IC 464117 24 10.7-80 08 50Sc13.813.11.3 × 1.3eF, vS, bMESO 24-2, AM 1715-800
IC 464417 24 35.8-73 56 19Sb14.713.91.9 × 0.4eF, vS, mE 135°ESO 44-11, FGCE 1280, IRAS 17182-7353
IC 464717 26 04.2-80 11 42SB014.313.31.6 × 0.8bMESO 24-5
IC 465417 37 07.9-74 22 52SBbc13.212.41.6 × 1.1eF, eS, R, vmbMESO 44-15, IRAS 17306-7420
IC 466117 51 02.4-74 01 58Sc13.512.71.6 × 1.2eF, vS, R, cbMESO 44-21, IRAS 17447-7401

«Strasbourg-ESO Catalogue of Galactic Planetary Nebulae» Acker et al., 1992 [141]
PNGRA
J2000.0
Dec
J2000.0
Main IDPKIRASDiscovererIdentitiesoDiam
["]
rDiam
["]
Dist
[kpc]
Rvel
[km/s]
ExpVel
[km/s]
C* NameC* MagC* SP Type
PN G308.6-12.214 15 26-74 12 50He 2-105308-12.114107-7358HENIZE 1964ESO 041-03, Sa 3- 24 31. AG82 165B: 14.76, V: 14.78
PN G313.8-12.615 21 10-72 14 07LoTr 11LONGMORE et al 1980 112. AG82 176
PN G315.1-13.015 37 12-71 54 54He 2-131315-13.115318-7144HENIZE 1964MWC 236, ESO 068-08, My 90, SaSt 2- 9, Wray 15-1329 6. 0.84 -1.2 ± 4.4 12.0 (O-III), 11. (N-II)AG82 183, CPC 21.1 2955, CPD -71 1889, HD 138403, MWC 236, SAO 257300B: 10.61, V: 11.01O8(f) p, Of(H)

Quellenangaben

7«Der grosse Kosmos-Himmelsführer» von Ian Ridpath und Wil Tirion; Kosmos Verlag; ISBN 3-440-05787-9
9«Drehbare Sternkarte SIRIUS» von H. Suter-Haug; Hallwag-Verlag, Bern
15«Hartung's Astronomical Objects for Southern Telescopes» by David Malin and David J. Frew; Melbourne University Press 1995; ISBN 0-522-84553-3
28«Uranometria omnium asterismorum continens schemata, nova methodo delineata aereis laminis expressa» Johann Bayer, Augsburg, 1603; DOI:10.3931/e-rara-309
141Strasbourg-ESO Catalogue of Galactic Planetary Nebulae; A. Acker, F. Ochsenbein, B. Stenholm, R. Tylenda, J. Marcout, C. Schohn; European Southern Observatory; ISBN 3-923524-41-2 (1992); Bibcode:1992secg.book.....A; cdsarc.u-strasbg.fr/viz-bin/cat/V/84
150IAU: The Constellations, 11. Oktober 2020; iau.org/public/themes/constellations
154Yale Bright Star Catalog, 15. Oktober 2020; tdc-www.harvard.edu/catalogs/bsc5.html
277«Historische Deep-Sky Kataloge» von Dr. Wolfgang Steinicke; klima-luft.de/steinicke (2021-02-17)